“Er zijn in de zorg veel regels en beperkingen waar je je als zorgmedewerker aan moet houden, dat is soms lastig. Maar je hebt steeds in je achterhoofd: wat is het belang van de cliënt?”- Ans Lavooij, cliëntenraadslid ZZG zorggroep
In het kader van de week van de medezeggenschap, interviewden we Ans Lavooij. Na jarenlang zelf in de zorg te hebben gewerkt, koos Ans ervoor om na haar pensionering cliëntenraadslid te worden. Ans is bevlogen lid van de centrale cliëntenraad en de cliëntenraad wijkverpleging bij ZZG. Daarnaast zit ze ook in een cliëntenraad van een thuiszorgorganisatie in Arnhem. Zo vergelijkt Ans de twee organisaties met elkaar. “Je kunt altijd de goede dingen eruit halen en bij de dingen die niet goed gaan, kijken hoe je dat kunt verbeteren”, aldus Ans.
Belang van cliënt voorop“De cliëntenraad bewaakt de kwaliteit en inspraak van de cliënt. In de cliëntenraad zitten zowel cliënten, familieleden van cliënten als mensen die ervaring hebben met de zorg en zich graag inzetten voor de belangen van de cliënten. Het belang van de cliënt staat voorop. Dat is niet altijd even makkelijk”, vindt Ans. De privacywetgeving is daarbij bijvoorbeeld een blok aan het been. De cliëntenraad mag cliënten niet actief benaderen. In contact komen met cliënten kan dus alleen via de organisatie. Dat kan door bijvoorbeeld bij het intakegesprek, als de zorg start, aan de cliënt en/of de mantelzorger toestemming te vragen. Met die toestemming kan de cliëntenraad via mail contact opnemen. En zo kan de cliëntenraad de belangen van de cliënt zo goed als mogelijk vertegenwoordigen. Ook andere belemmeringen spelen een rol. Niet iedere cliënt is even digitaal vaardig. En soms overheerst de angst bij de cliënt om een wat mindere ervaring te delen. Cliënten kunnen bang zijn dat dit negatieve invloed heeft op de zorg die ze ontvangen. Terwijl de cliëntenraad hiermee feedback kan geven aan ZZG. Zodat de organisatie deze feedback kan gebruiken om de kwaliteit van zorg te verhogen of te borgen,” zo legt Ans uit. “Als je als cliëntenraad niet weet wat er speelt bij cliënten, dan is het lastig om hun belangen goed te vertegenwoordigen. Het is dus juist waardevol als we van cliënten horen wat hun ervaringen zijn. Zowel de goede als de minder goede dingen”, concludeert Ans stellig.
De rol van de mantelzorger
Ans benadrukt de rol van de mantelzorger. “Bij iedere cliënt of patiënt hoort een mantelzorger. Dit kunnen familie, buren, vrienden of kennissen zijn die als mantelzorger een belangrijke rol hebben. Maar mantelzorgers hebben ook een eigen leven met kinderen, werk én dan nog de zorg voor een dierbare. Tegelijkertijd wordt de zorg schaars door een tekort aan medewerkers. We moeten met elkaar kijken hoe dit op te lossen. Als we de mantelzorger goed ondersteunen, kan dat ook voor de cliënt heel positief zijn.”
Meedenken als cliëntenraadslid Als cliëntenraad kunnen we dus waardevol zijn voor zowel de cliënt als de organisatie. Het is alleen best moeilijk om leden te vinden voor de cliëntenraad. “Bij woonlocaties wonen cliënten vaak nog maar kort omdat zij langer op de wachtlijst staan en in slechtere conditie worden opgenomen. Familie wil dan eerst even op adem komen. En als men cliëntenraadslid is geworden, stopt men weer relatief snel omdat hun familielid in de woonlocatie is overleden en men geen binding meer heeft met de locatie. Dat is lastig en moeilijk oplosbaar, wel begrijpelijk”, licht Ans toe. Maar de input van cliëntenraadsleden is en blijft onmisbaar. De centrale cliëntenraad onderzoekt momenteel hoe ze de informatiestromen tussen de cliëntenraden kan verbeteren en de hoeveelheid leeswerk voor de leden kunnen beperken. Het belangrijkste is dat je als cliëntenraadslid je input levert, in welke vorm dan ook. “Je bent een team en samen probeer je de kwaliteit van zorg voor de cliënt te bewaken. Een dankbare rol”, zo besluit Ans haar verhaal.
Wilt u, als (familie van) cliënt van ZZG, ook eens meedenken? Of heeft u andere suggesties of ideeën over cliëntmedezeggenschap binnen ZZG? Neem dan contact op met de ambtelijk secretaris van de centrale cliëntenraad, Carolin Lorenz via carolin.lorenz@zzgzorggroep.nl.